سقط جنین

تحقیق رشته :

اصلاح و تربیت

موضوع :

سقط جنین و مجازات آن

استادمربوطه:

جناب آقای صرافیان

تهیه کننده:

داوود توسلی

دی ماه 92

سقط جنین

واژه سقط (به انگلیسی: Abortion) که برای بسیاری از بیماران تصور منفی ایجاد می کند ، به تدریج جای خود را به کلمه عدم موفقیت در بارداری (به انگلیسی: Miscarriage) می دهد. هر دو اصطلاح معرف از دست رفتن محصول حاملگی ( جنین یا رویان ) قبل از هفته ۲۰ بارداری است ولی پزشکان بیشتر از این اصطلاحات برای توصیف هر نوع ختم حاملگی در سه ماهه اول بارداری استفاده می کنند . ^∗سقط جنین یا بصورت خود به خود رخ می‌دهد که به آن معمولاً سقط جنین غیرعمدی(ناخواسته) گفته می‌شود، یا می‌تواند عامدانه باشد.اصطلاح سقط جنین اغلب به سقط جنین خودخواسته اطلاق می‌شود.

مقدمه

در کشورهای توسعه یافته، سقط جنین در مواقعی که خود خواسته باشد، مطابق با قوانین علمی، از جمله امن ترین روش‌ها در پزشکی است. با این حال سقط جنین ناسالم (که توسط فرد، بدون آموزش مناسب و یا خارج از محیط‌های پزشکی انجام می‌شود)سالانه حدود ۷۰ هزار مرگ مادر و ۵ میلیون معلول، در سطح جهان به جا می‌گذارد. سالانه حدود ۴۲ میلیون سقط جنین انجام می‌شود که تخمین زده شده‌است که ۲۰ میلیون از آنها به شکلی ناسالم انجام شده‌است. چهل درصد زنان حاملۀ جهان از داشتن امکانات درمانی و حق انتخاب برای سقط جنین محروم هستند. سقط جنین عمدی(خواسته) دارای سابقۀ تاریخی طولانی است و توسط روشهای مختلفی چون سقط کننده‌های گیاهی، استفاده از ابزار تیز، آسیب جسمانی، و دیگر روش‌های سنتی انجام می‌شده‌است.علم پزشکی معاصر با بهره گیری از داروها و روش‌های جراحی، سقط جنین را راحت کرده‌است. قانونی بودن، همه گیر بودن، وضعیت فرهنگی، و وضعیت مذهبی در نوع نگاه به سقط جنین، تفاوت قابل ملاحظه‌ای ایجاد می‌کند.در بسیاری از نقاط جهان، بحث‌های جنجالی بر سرِ قانونی و اخلاقی بودن، سقط جنین وجود دارد. از آنجایی که دسترسی به آموزش و خدمات تنظیم خانواده برای پیشگیری از بارداری در سراسر جهان، در حال افزایش است، سقط جنین به طور گسترده‌ای در حال کاهش است.^[

تاریخچه

سقط جنین خود خواسته دارای سابقۀ طولانی‌ای می‌باشد و می‌توان رده‌هایی از آن را در تمدن‌های مختلفی چون چین در زمان شننونگ (۲۷۰۰ قبل از میلادی)، مصر باستان در زمان ابری‌های پاپیروس( ۱۵۵۰ قبل از میلاد)و امپراطوری روم در زمان جوونال (۲۰۰ قبل از میلاد) یافت. شواهد نشان می‌دهد که سقط جنین از طریق روش‌هایی چون گیاهان، ادوات تیز، استفاده از فشارهای شکمی و روش‌های دیگر انجام می‌شده‌است. برخی از محققان پزشکی و مخالفان سقط جنین خاطر نشان می‌کنند که سوگند دانشجویان پزشکی در یونان باستان، آنها را از انجام سقط جنین منع می‌کرده‌است. با این حال دسته‌ای دیگر از پژوهشگران با این تفسیر مخالف اند متون پزشکی مربوط به طب بقراط، حاوی شرح روش‌های نافرجام و یادداشت‌هایی مربوط به خطرات ناشی از سقط جنینِ ناامن است . در مسیحیت، پاپ (۹۰-۱۵۸۵) به عنوان اولین پاپ اشاره کرد که سقط جنین بدون در نظر گرفتن اینکه در چه مرحله‌ای از حاملگی باشد، قتل محسوب می‌شود..کلیسا قبلاً بر سر اینکه آیا سقط جنین قتل محسوب می‌شود یا نه، مجزا شده بود و مخالفت با سقط جنین تا قرن ۱۹، به طور سرسختانه‌ای ادامه داشت. سقط جنین در اسلام تا زمانی مجاز است که به اعتقاد مسلمانان روح در جنین دمیده نشده باشد. در زمانِ دمدیده شدن روح در جنین، بین متکلمان اختلاف وجود دارد، عده‌ای معتقدند این زمان ۴۰ روز بعد از لقاح است و عده‌ای دیگر این زمان را ۱۲۰ روز بعد از لقاح در نظر گرفته‌اند. با این حال سقط جنین عمدتاً در مناطق اسلامی با اعتقاد بالا همچون محدودۀ خاومیانه و شمال آفریقا، به‌شدت محدود می‌شود و یا اینکه ممنوع است. پیشرفت تکنیک‌های سقط جنین در اروپا و آمریکا، از قرن ۱۷میلادی آغاز شد. با این وجود، محافظه‌کاری اغلب پزشکان در رابطه با مسایل جنسی، از گسترش وسیع تکنیک‌های امن سقط جنین جلوگیری به عمل آورد  برخی پزشکان به تبلیغ خدمات ...خود دست زدند و فعالیت‌های آنان تا قرن ۱۹ یعنی زمانی که سقط جنین هم در آمریکا و هم در بریتانیا ممنوع شد، تحت کنترل و نظارت گسترده قرار نداشت  گروههای مرتبط با کلیسا و نیز پزشکان در جنبش‌های ضدِ سقطِ جنین شدیداً تاثیرگذار بوده‌اند ^[۱۶]. در آمریکا، تا حدود ۱۹۳۰سقط جنین از زایمان به مراتب خطرناک‌تر بود، در این زمان بهبود فزاینده شیوه‌های سقط جنین نسبت به زایمان، موجب امن‌تر شدن سقط جنین می‌شد اتحاد جماهیر شوروی (۱۹۱۹)، ایسلند (۱۹۳۵) و سوئد (۱۹۳۸) از اولین کشورهایی بودند که برخی یا همه اشکال سقط جنین را قانونی کردند

در آلمانِ نازیِ ۱۹۳۵، قانونی تصویب شد که به موجب آن سقط جنین برای کسانی که \"به طور ارثی بیمار\" تلقی می‌شدند مجاز شمرده می‌شد، در حالی‌که زنانی که به نژاد آلمان تعلق داشتند، به ویژه، از سقط جنین منع می‌شدند

انواع

سقط جنین عمدی (خودخواسته)

هرسال در جهان حدود ۲۰۵ میلیون بارداری اتفاق می‌افتد. بیش از یک سوم آنها ناخواسته هستند و در حدود یک پنجم به سقط جنین عمدی ختم می‌شوند. بیشتر سقط‌ها ناشی از بارداری‌های ناخواسته می‌باشند. یک بارداری می‌تواند به طور خودخواسته به شیوه‌های گوناگون به سقط جنین بینجامد. شیوه ی انتخاب شده معمولاً به سن رویان یا جنین وابسته‌است ،که اندازه‌اش در جریان بارداری رشد می‌کند. همچنین ممکن است روش‌های ویژه‌ای با توجه به قانون، دسترس پذیری در منطقه، و ترجیح پزشک یا بیمار انتخاب گردد. دلایل انجام سقط‌های عمدی:

• درمانی سقط در پزشکی هنگامی درمانی گفته می‌شود که برای حفظ جان زن باردار، پیشگیری از آسیب به سلامت جسمی یا روحیِ زن، دلالت نشانه‌ها بر بالا بودن احتمال ابتلای جنین به بیماری یا مرگ پیشرس یا معلولیت، یا کاهش انتخابی تعداد جنین‌ها به منظور پایین آوردن احتمال خطر برای سلامت جنین در بارداری‌های چندگانه انجام شود.
• انتخابی سقط انتخابی یا داوطلبانه سقطی است که بنا به خواست ِ زن به دلایل غیر پزشکی به دست خود و یا دیگری انجام شده باشد

سقط جنین غیرعمدی (ناخواسته)

سقط جنین ناخواسته یا غیرعمدی، خروج ناخواسته رویان یا جنین پیش از هفته بیستم تا بیست و دوم بارداری است^∗.

چنانچه بارداری پیش از سی و هفت هفته خاتمه یابد و منجر به تولد نوزادی زنده گردد، \"تولدزودرس\"{{|نشان|۲}} یا \"پیش از موعد\"^∗ تلقی می‌شود. جنینی که پس از حیات یافتن، در رحم و یا در زمان وضع حمل بمیرد، عموماً با اصطلاح \"جنین مرده به دنیا آمد\"^∗ شناخته می‌شودتولد پیش از موعد و زایمانِ جنین مرده، عموماً سقط جنین تلقی نمی‌شوند، اگرچه استفاده از این اصطلاحات گاهی با یکدیگر همپوشانی پیدا می‌کند. تنها۳۰ تا ۵۰ ٪ از لقاح‌ها، سه ماهه اول را با موفقیت پشت سر می‌گذارند ، حجم قابل توجهی از آن دسته از لقاح‌ها که به ثمر نمی‌رسند، پیش از آنکه زن از عمل لقاح مطلع شده باشد، از بین می‌روند  و بسیاری از بارداری‌ها پیش از آنکه پزشکان توانایی تشخیص رویان را داشته باشند خاتمه می‌یابند. در بررسی از حداقل ۵۰ ٪ از بارداری‌های زود خاتمه یافته ، شایعترین دلیل سقط جنینِ غیرعمدی در طول سه ماهه اول بارداری، اختلالات کروموزومی است ، از جمله سایر دلایل می‌توان به بیماری‌های عروقی (همچون لوپوس)، دیابت، سایر مشکلات هورمونی، عفونت و اختلالات رحمی اشاره کرد. بالا رفتن سن مادری و سابقه بیمار در سقط غیرعمدی جنین، به عنوان دو عامل اساسی مرتبط با افزایشِ ریسکِ سقطِ غیرعمدی شناخته می‌شوند  سقط جنین غیرعمدی، همچنین ممکن است در نتیجه تروما یا ضربه اتفاقی نیز رخ دهد.

میزان سقط جنین

تعداد سقط جنین انجام شده در سراسر جهان بین سال‌های ۱۹۹۵ و ۲۰۰۳ از ۴۵ میلیون به ۴۱ میلیون نفر کاهش یافته‌است، که به معنی کاهش در میزان سقط جنین از ۳۵ به ۲۹ در هر ۱۰۰۰ زن است. بیشترین کاهش در کشورهای توسعه یافته با کاهشی از ۳۹ به ۲۶ در هر ۱۰۰۰ زن در مقایسه با کشورهای در حال توسعه، که کاهشی از ۳۴ به ۲۹ در هر ۱۰۰۰ زن رخ داده‌است. از مجموع حدود ۴۲ میلیون سقط جنین ، ۲۲ میلیون ایمن رخ داده‌است و ۲۰ میلیون مخفیانه و غیربهداشتی است. به طور میانگین، فراوانی سقط جنین در کشورهای در حال توسعه (که در آن سقط جنین به طور کلی محدود است) به فراوانی در کشورهای توسعه یافته (که در آن سقط جنین به طور کلی بسیار کمتر محدود است) شباهت دارد. ^[۶۱][۶۲]اندازه گیری میزان سقط جنین در مکان‌هایی که سقط جنین در آنها غیر قانونی هستند، بسیار دشوار است به عقیده موسسه گات ماچر و صندوق جمعیت سازمان ملل متحد، میزان سقط جنین در کشورهای در حال توسعه تا حد زیادی به علت عدم دسترسی به روش‌های ضد بارداری مدرن می‌باشد؛ با فرض هیچ تغییری در قوانین سقط جنین، با دسترسی به روش‌های ضد بارداری سالانه حدود ۲۵ میلیون سقط جنین کمتر رخ می‌دهد، از جمله تقریباً ۱۵ میلیون کمتر سقط جنین ناامن. بروز سقط جنین عمدی بصورت منطقه‌ای متفاوت است. برخی از کشورها، از جمله بلژیک (۱۱٫۲ از ۱۰۰ حاملگی شناخته شده) و هلند نسبت پایینی از سقط جنین عمدی داشته‌اند. برخی دیگر مانند روسیه (۶۲٫۶ از ۱۰۰) رومانی (۶۳ از ۱۰۰)  و ویتنام (۴۳٫۷ از ۱۰۰) نسبتی بالا داشته‌اند (داده‌های سه کشور اخیر کاملاً مجهول است. ). نسبت جهانی تخمین زده شده ۲۶ درصد بود، میزان جهانی -- ۳۵ در هر ۱۰۰۰ زن

سقط جنین ناامن(غیر بهداشتی)

گاهی اوقات زنان برای خاتمه دادن به دورۀ بارداری خود به شیوه‌های ناامن متوسل می‌شوند، به خصوص زمانی که عمل سقط جنین، محدودیت قانونی نیز به‌همراه داشته باشد.حدود یک مورد از هشت مرگ و میر مرتبط با حاملگی، در سراسر جهان، به سقط جنین ناامن مربوط می‌شود تعریف سازمان بهداشت جهانی(WHO) از سقط جنین ناامن \"روش انجام عمل سقط جنین توسط افراد فاقد مهارت‌های لازم ویا انجام این عمل در محیط‌هایی با حداقل استانداردهای پزشکی و یا دارا بودن هر دو این شرایط \"است. سقط جنین ناامن ممکن است از طریق خود زن یا توسط فرد دیگری بدون آموزش‌های پزشکی، و یا توسط عامل حرفه‌ای در محیطی با شرایطی زیر استانداردهای لازم انجام بگیرد. قانونی بودن سقط جنین یکی از عوامل اصلی ایمنی آن است.محدودیت‌های قانونی مربوط به سقط جنین با نرخ بالایی از سقط جنین‌های ناامن همراه است. علاوه براین، عدم دسترسی به راه‌های امن و موثر پیشگیری از بارداری، منجر به سقط جنین ناامن می‌شود.برآورد شده‌است که اگر برنامه‌های مربوط به تنظیم خانواده و خدمات بهداشتی، در سطح جهانی، به راحتی قابل دسترس خانواده‌ها باشد، بروز سقط جنین ناامن می‌تواند ۷۳ درصد کاهش یابد، بدون آنکه تغییری در محدویت‌های قانونی مربوط به سقط جنین ایجاد شود. ^[۸۲] چهل درصد زنان جهان قادرند به امکانات درمانی و انتخابی سقط جنین در دوره حاملگی دسترسی پیدا کنند.^[۸۳] در حالی که به ندرت در سقط جنین امن مرگ و میر یافت می‌شود،۷۰۰۰۰ مرگ و میر و ۵ میلیون معلولیت در هر سال، نتیجه سقط جنین ناامن است. عواقب مربوط به سقط جنین در حدود ۱۲ درصد مرگ مادران در آسیا،۲۵ درصد در آمریکای لاتین و ۱۳ درصد در کشورهای جنوب صحرای آفریقا، محاسبه شده‌است.^[۸۵] تخمین زده شده‌است که حدود ۲۴ میلیون زن دچار ناباروری ثانویۀ ناشی از سقط جنین ناامن می‌شوند.^[۸۶] اگر چه نرخ جهانی سقط جنین از ۶/۴۵ میلیون نفر در سال ۱۹۹۵ به ۶/۴۱ میلیون نفر در سال ۲۰۰۳ کاهش یافته‌است، با این حال روش‌های ناامن همچنان ۴۸% کل روش‌های سقط جنین انجام شده در سال ۲۰۰۳ را تشکیل می‌دادند.^[۸۷] دسترسی به برنامه‌های تنظیم خانواده، آموزش بهداشت، و بهبود در مراقبت‌های بهداشتی در طول و بعد از سقط جنین توصیه می‌شود تا به درستی به این پدیده رسیدگی شود.

قوانین جدید سقط جنین

در حال حاضر قوانین مربوط به سقط‌جنین متفاوت هستند. در سرتاسر جهان حساسیت‌های مذهبی، اخلاقی و فرهنگی در تلاش‌اند تا قوانین سقط جنین را تحت تأثیر خود قرار دهند. حق زندگی، حق آزادی و حق باروری سالم موارد عمده‌ی حقوق بشری هستند که گاهی اوقات به عنوان توجیهی برای وجود یا عدم وجود قوانین سقط جنین استفاده می‌شوند. در حوزه‌های قضائی که سقط جنین قانونی است، قبل از سقط جنین می‌بایست الزاماتی رعابت شوند. این الزامات معمولاً وابسته به سن جنین می‌باشند، در این رابطه یکی از دوره‌های سه‌ماهه‌ی بارداری مورد بررسی قرار می‌گیرد. در مواقع ضروری محدودیت‌های بسیاری لغو می‌شوند. برخی از حوزه‌های قضائی، در مواردی این‌چنینی، قبل از اعمال قانون باید برای مدتی در انتظار بمانند: جهت تکمیل‌شدن اطلاعات در رابطه با رشد جنین و یا تماس با پدر و مادر متقاضی جوانی که درخواست سقط جنین کرده‌است. حوزه‌های قضائی دیگر ممکن است از زن، رضایت پدر جنین را مطالبه کنند. این گروه از دست اندرکاران، بیماران را از خطرات احتمالی‌ای که در فرایند سقط جنین محتمل است، آگاه می‌کنند، و مقامات پزشکی هم تصدیق می‌کنند که سقط جنین یا با روش طبی انجام می‌گیرد یا الزامی احتماعی دارد. دیگر حوزه‌های قضایی به طور کامل سقط جنین را ممنوع کرده‌اند.با این حال، بسیاری، اما نه همه، در مواردی همچون تجاوز جنسی، زنای با محارم، و یا خطر حیات و سلامتی زن باردار، سقط جنین مجاز است.در کشورهایی که در آ...نها سقط جنین به طور کامل ممنوع شده‌است، مانند نیکاراگوئه، می‌توان به افزایش مرگ مادران که به طور مستقیم یا غیر مستقیم ناشی از بارداری می‌باشد، اشاره کرد. در برخی از کشورها مانند بنگلادش که سقط جنین به‌طور اسمی ممنوع شده‌است، همچنین ممکن است درمانگاه‌ها سقط جنین را در قالب خدمات بهداشت و درمانی مربوط به مشکلات دورۀ قاعدگی، انجام دهند. در جاهایی که سقط جنین غیر قانونی است و یا اینکه انگ اجتماعی سنگینی به همراه دارد، زنان باردار ممکن به گردشگری پزشکی روی آورند و به کشورهایی سفر می‌کنند تا در آنجا بتوانند به بارداری خود خاتمه دهند. زنانی هم که قادر به سفر نسیتند به ناچار به ارائه دهندگان سقط‌های غیر قانونی متوسل می‌شوند و یا اینکه خود تلاش می‌کنند تا به هر نحوی سقط جنین را انجام دهند. در کشورهایی که سقط جنین به طور کلی ممنوع نیست، خدمات پیشگیری از بارداری قابل دسترس می‌باشد و همچنین، گاهی اوقات در کشورهایی هم که سقط جنین در آنها ممنوع است، همچون شیلی، این خدمات دردسترس است. این موجب شده‌است تا چالش‌هایی در رابطه با، ساخت اشکال خاصی از قرص‌های ضد بارداری اضطراری که موجب سقط جنین می‌شود، را برای برخی از گروه‌های حامی زندگی به وجود آورد.

انتخاب جنسی

سونوگرافی و آمنیوسنتز به پدر و مادر اجازه می‌دهد تا از ماهیت جنسیت فرزند خود، قبل از زایمان آگاه شوند.پیشرفت این تکنولوژی به سقط جنین‌های انتخابی منجر شده‌است که سقط جنین با توجه به ن...وع جنسیت رویان انجام می‌شود، این نوع سقط انتخابی در مورد جنس ماده بسیار شایع است. عنوان می‌شود که انتخاب جنسی در سقط جنین ممکن است تا حدی مسئول نابرابری‌های قابل توجه بین نرخ تولد فرزندان پسر و فرزندان دختر، در بعضی از نقاط جهان باشد.اولویت برای داشتن کودکان پسر و استفاده از سقط جنین برای محدود کردن تولد دختران در بسیاری از نقاط آسیا از جمله چین، تایوان، کره جنوبی و هند گزارش شده‌است در هند نقش اقتصادی مردان، هزینه‌های مرتبط با تامین جهزیه و همچنین وجود برخی نقش‌های فرهنگی سنتی که بر عهده مردان گذاشته شده‌است چون تشییع جنازه توسط خویشاوند نزدیک مرد، منجر به اولویتِ داشتن فرزند پسر به دختر شده‌است. در دسترس بودن گستردۀ انجام تست‌های تشخیصی در طول سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ منجر به تبلیغات به منظور سرمایه گذاری در خدماتی گردید که \"سرمایه گذاری ۵۰۰ روپیه[برای تشخیص جنسی]، ذخیره۵۰۰۰۰ روپیه[برای جهزیه]در آینده \"نامیده می‌شد. در سال ۱۹۹۱ نسبت جنس مرد به زن در هند از هنجار بیولوژیکی خود که ۱۰۵ به ۱۰۰ بود به حدود ۱۰۸ به ۱۰۰ منحرف شد محققان ادعا می‌کنند که بین سال‌های ۱۹۸۵ و ۲۰۰۵ در حدود ۱۰ میلیون جنین دختر مورد انتخاب سقط جنین قرار گرفته بودند. دولت هند در سال ۱۹۹۴ ممنوعیت سقط جنین انتخابی قبل از وضع حمل را به تصویب رساند و در سال ۲۰۰۲ آن را به طور رسمی ممنوع اعلام کرد.^[۱۰۲] و در حال حاضر سقط جنین تنها در مواردی که سلامتی مادر در خطر باشد، ممنوع است. در جمهوری خلق چین نیز ترجیحِ داشتن فرزند پسر به دختر ریشه‌های تاریخی دارد.اجرای سیاست تک فرزندی در سال ۱۹۷۹ در پاسخ به نگرانی‌های افزایش جمعیت، منجر به افزایش نابرابری در نسبت جنسی شد.این نابرابری در اثر دور زندن قانون، توسط پدر و مادرهایی که از آزادی سقط جنین در جهت سقط جنین دختران ناخواسته‌اشان استفاده می‌کردند، به وجود می‌آمد. این احتمال بسیار زیاد است که سقط جنینِ جنس انتخابی، بر روی افزایش نسبت نرخ تولد مرد به زن که ۱۱۷:۱۰۰ در سال ۲۰۰۲ گزارش شده‌است، موثر بوده‌است.این روند به طور برجسته‌تری در مناطق روستایی گزارش شده‌است :بالاترین آمار با ۱۳۰:۱۰۰ در گوانگدونگ و ۱۳۵:۱۰۰ در هاینن بوده‌استممنوعیت سقط جنین انتخابی در سال ۲۰۰۳ به تصویب رسید

خشونت علیه سقط.کنندگان جنین

مواردی از اعمال خشونت، علیه کسانی که اقدام به انجام سقط جنین می‌کنند و همچنین ارائه دهندگان امکانات مربوط به سقط جنین، مشاهده شده‌است.این اعمال خشونت آمیز در اشکال مختلف قتل، اقدام به قتل،... آدم ربایی، stalking، تجاوز و آتش سوزی انجام می‌شود. خشونت علیه سقط جنین توسط منابع دولتی و علمی به عنوان عملی تروریستی طبقه بندی شده‌است.^{[۱۰۷][۱۰۸]}

رویکرد به سقط جنین در ادیان

کلیسای کاتولیک به «حق زندگی» باور دارد و آموزه‌ها و اصول اعتقادی کلیسای کاتولیک در مخالف با عمل «سقط جنین» است.^[۱۰۹]

مجازات سقط جنین در ایران

1مجازات افراد غیرمتخصص

طبق ماده 623 ق.م: هرکس بواسطه دادن ادویه با وسایل دیگر موجب سقط جنین زن گردد به شش ماه تا یکسال حبس محکوم می شود. واگر عالما \" و عامدا\" زن حامله ای رادلالت به استعمال ادویه یا وسایل دیگر نماید که جنین وی سقط گردد به حبس از سه تا شش ماه محکوم خواهد شد مگر اینکه ثابت شود این اقدام برای حفظ حیات مادر می باشد و در هر صورت مورد حکم به پرداخت دیه مطابق مقررات مربوط داده خواهد شد                                                              .

2مجازات افراد متخصص 

بموجب ماده 624 ق.م :  اگر طبیب یا ماما یا داروفروش و اشخاصی که به عنوان طبابت یا مامایی یاجراحی یا داروفروشی اقدام می کنند وسایل سقط جنین فراهم سازند و یامباشرت به اسقاط جنین نمایند به حبس از دو تا پنج سال محکوم خواهند شد و حکم به پرداخت دیه مطابق مقررات مربوط صورت خواهد پذیرفت .

قانونگذار در ماده فوق برای پزشک ، ماما ، و ... به لحاظ سمت و شغل آنها مجازات را تشدید نموده است و قائل به شدت عمل خاص شده است زیرا پزشک ، ماما، جراح و ... قسم خورده اند و به موجب آن باید حافظ نسل باشند و نه قاتل آنها و مراجعه مردم به آنها ناشی از اعتمادی است که به آنان دارند و بعلاوه اطلاعات و معلومات طبی آنها نیز انجام این جنایت را تسهیل می کند ، حتی در مورد اشخاص مذکور در ماده فوق فراهم آوردن وسایل را بطور کلی کافی برای وقوع جرم دانسته است اعم از اینکه شخصا\" مباشرت کنند یا با دیگری ، بنابراین اگر پزشک و ... دارو یا وسایل سقط را تهیه و در دسترس خود زن که می خواهد سقط جنین کند قرار دهند کافی برای تحقق جرم خواهد بود و عمل مذکور معاونت تلقی نمی شود بلکه جرم مستقلی است .

3)مجازات سقط جنین توسط مادر 

طبق ماده 489 ق.م.:« هرگاه زنی جنین خود را سقط کند دیه آنرا در هر مرحله ای که باشد باید بپردازد و خود از آن دیه سهمی نمی برد .»

جالب اینکه آمارهای سازمان نظام پزشکی در سال 89 هم این افزایش را تأیید می‌کند؛ در سال 89، چهار هزار و 202 مورد مجوز سقط صادر شده که نسبت به سال پیش از آن 18.8 درصد افزایش داشته است. در کشور ما سقط جنین توسط افراد غیرمتخصص و به صورت غیراصولی در شرایط نامناسب و مکانی آلوده انجام می‌شود

مجازات سقط جنین توسط مادر ، پرداخت دیه می باشد که طبق قانون یک نوع مجازات تلقی شده است اما به نظر می رسد در اینجا اشاره به سقط جنین قبل از ولوج روح در جنین باشد .

4)مجازات سقط جنین غیر عمدی ( شبه عمد و خطای محض)

در صورتی که سقط جنین ناشی از ضرب و جرح عمدی باشد ولی مرتکب قصد نتیجه نداشته باشد ( سقط جنین شبه عمد ) و همچنین در موردی که خود ضرب وجرح غیر عمدی باشد مرتکب را نمی توان بعنوان اسقاط جنین عمدی مجازات نمود تنها مجازاتی که درباره او مقرر است همان مجازات ضرب و جرح عمدی به اضافه پرداخت دیه مطابق مقررات می باشد ولی در صورتی که سقط جنین غیر عمدی ناشی از تقصیر راننده وسایل نقلیه زمینی ، دریایی و هوایی باشد مقصر طبق مواد 714 و 715 و 716 مجازات خواهد شد . دراین مواد قانونگذار برای هر یک از دو صورت وضع حمل قبل از موعد طبیعی که درآن طفل زنده می ماند و سقط جنین مجازات جداگانه ای تعیین نموده است .

مجازات سقط جنین تغییر کرد

آفتاب: در قانون مجازات اسلامی که پس از تصویب در کمیسیون قضایی مجلس، به تازگی به تایید شورای نگهبان هم رسیده است، تغییرات فراوانی در قانون دیه داده شده است.
در میزگرد بررسی قانون مجازات اسلامی امین حسین رحیمی، سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس هشتم درباره موادی که اختصاص به دیه دارد در این یاره گفت: چون میزان دیه در شرع مشخص نشده است ما اقلام 6 گانه را که برای تعیین نرخ دیه بود را در این قانون حذف کردیم طبق قانون جدید رئیس قوه قضاییه ابتدای هر سال بر مبنای شرعی نرخ دیه را مشخص می کند.
به گفته او این ماده هم جزو چند ماده ای بود که شورای نگهبان اصرار بر اصلاح داشت: ما ناچار حذف کردیم مثل هزینه مازاد بر دیه که شورای نگهبان آن را نپذیرقت. ابتدا ما قصد داشتیم به مجمع تشخیص مصلحت ارسال کنیم که دیدیم خیلی طول می کشد، برای همین آن را حذف کردیم و قرار است بعدا لایحه ای به نام اصلاح موادی از قانون مجازات تقدیم مجلس می کنیم. همچنین سقط جنین طبق این قانون جدید فقط دیه دارد.